Zwart of wit?
Zwart-wit, daar zijn we goed in, als Nederlanders (zo ongeveer het botste volk ter wereld), en al helemaal als christenen, we hebben immers altijd ons oordeel klaar (Niet helemaal de bedoeling volgens Mat 7:1-5). Maar het neemt wel steeds grotere vormen aan en het ultieme voorbeeld van zwart-wit is natuurlijk zwarte Piet.
En nee, niet alleen maar omdat het overwegend witte huid is die zwart wordt gemaakt. Nee, ik heb het over kamp ‘voor’ en kamp ‘tegen’. Die bestrijden elkaar met alles wat ze kunnen vinden tot aan de rechter toe. Christen of niet, het maakt niks uit, de strijd wordt de afgelopen jaren breeduit op Facebook gevoerd… Wat zijn we toch een stelletje kleine kinderen als we onze zin niet (dreigen te) krijgen.
Een stapje terug
Eerst even over Sinterklaas in het algemeen. Wie heeft er eigenlijk verzonnen dat het voor ouders een goed idee is om tegen hun kinderen te liegen??? (Niet echt de bedoeling volgens mij en Ef 4:14-15) Ik bedoel, een niet nader te noemen familielid vertelt altijd het volgende verhaal over ‘erachter komen’. Op een dag was er een klasgenootje dat beweerde dat sinterklaas niet echt was. Dat kon natuurlijk niet, want ‘mama zou nooit tegen mij liegen’, was het antwoord. Toen escaleerde het al snel naar ‘je moeder is een leugenaar’ en werd er een vechtpartij begonnen om moeder’s eer te verdedigen. Vervolgens moest mama op school komen en even uitleggen dat sinterklaas niet echt bestond…
Een beetje naïef en extreem, tuurlijk, maar volgens mij kun je nog steeds heel sinterklaas hetzelfde vieren, terwijl kinderen weten dat het één grote verkleedpartij is. Het gaat ze uiteindelijk toch om het snoep en de cadeautjes… Of het nou verkleedde mensen zijn, of Spanjaarden per stoomboot, die het uitdelen, maakt ze niks uit.
Daarom raad ik ook alle ouders aan, lieg niet tegen je kinderen, niet over God, niet over de sint. Dan vragen ze zich later ook niet af: ‘maar bestaat God dan ook niet?’, of ‘Waar heeft mama nog meer over gelogen?’.
Afschaffen dan maar?
Je hebt van die fundamentalisten die Sinterklaas dan maar helemaal niet meer willen vieren (Maarten Luther bijvoorbeeld). Daar heb ik zelf niks op tegen, al stel ik dan wel voor, dat we het cadeaus geven verplaatsen (Luther stelde kerst voor), ik hou nou eenmaal van cadeaus…
Een andere autoriteit op dit gebied, Paulus, had een wat bijzondere houding tegenover feestdagen (Rom 14:5-6). Vrij vertaald komt het erop neer dat hij zegt: zoek het lekker zelf uit, wanneer en of je een dag speciaal maakt. Als je maar er van overtuigd bent voor jezelf dat het de juiste manier is. En als je de rest van Rom 14 leest is de hoofdboodschap: zolang het Gods werk (in anderen) niet schaadt, is het allemaal wel prima.
Dus nee, Sinterklaas is geen Bijbels feest, nergens voor nodig, misschien een lichte tijdverspilling. Maar als je het leuk vindt om te vieren (en het zit Gods werk niet in de weg), zegt de Bijbel: ga vooral je gang. Maar dat terzijde, het ging immers niet om de Sint, maar om Piet.
De oplossing: Zwartere Piet
De oplossing van ons probleem is helemaal niet zo moeilijk: doe het zoals op Curacao. Maak Piet super-donker-niet-huidskleurig-zwart en sint super wit. Dan wordt er niemand meer per ongeluk aangezien voor zwarte Piet. Dan kunnen we het verhaal ervan maken/erin houden dat het allemaal van het roet komt. Dan heeft het niks meer met discriminatie en huidskleur te maken. En als we dat nou combineren met de kinderen eerlijk vertellen dat het een verkleedpartij is, maakt het ook niks meer uit of die pieten nou zwart, groen of goud zijn, roetvegen hebben, of niet. Snoep en cadeaus daar draait het om.
Maar dat lost het echte probleem van de onverdraagzame, kinderachtige, verwaande, ik-weet-het-beter, mijn-wil-geschiedde-achtige manier van ermee omgaan niet op. Daarvoor komen we weer terug bij Romeinen 14: Jaag na wat vrede en onderlinge opbouw bevordert (Rom 14:19). Of een nog mooiere, over samen naar de rechter gaan: Waarom lijdt je niet liever onrecht? Waarom laat je je niet liever benadelen? (1 Kor 6:7) Of: Als iemand je onderkleed via de rechter wil krijgen, geef hem ook je bovenkleed (Aldus Jezus, Mat 5:40). Of misschien wel de beroemdste uitspraak van Jezus: Slaat iemand op je rechterwang, draai hem ook de linker toe (Mat 5:39).
Het plaatje is wel duidelijk denk ik: voor de ander vechten is beter dan voor jezelf vechten. Zet je eigen ideeën eens eventjes aan de kant. Verplaats je eens helemaal in de ander, niet een beetje, maar gewoon helemaal. Want dat is aan allebei de kanten nodig, wil het echte probleem opgelost worden.
Ik eindig graag met de volgende ‘Note to my mirror’: Leef je eens helemaal in, in de ander, in plaats van je telkens te focussen op wat het beste is.
